Deze stoomhoutzagerij is opgericht aan het einde van de Eerste Wereldoorlog door Hein Groen uit Deventer. Waarschijnlijk werd de zagerij deels gebouwd met afbraakmaterialen die vanuit Rotterdam per schip naar Deventer werden gebracht. In de loop van de tijd is het complex een aantal keer uitgebreid. In het begin werd er gewerkt met een stoommachine, later ging men over op een zuiggasmotor. Rond 1930 werd uiteindelijk definitief omgeschakeld naar elektriciteit als aandrijving van de machines. In de fabriek werden boomstammen verzaagd. Er zijn nog vijf van de originele zaagmachines bewaard gebleven. Ook was er een slijperij, waarin de zagen werden geslepen.
De zagerij bestaat nu meer dan 100 jaar en omvat ondertussen een groot aantal gerestaureerde gebouwen en authentieke (stoom)machines. Met 80 vrijwilligers worden de historische machines gerestaureerd en actief gebruikt om de oude ambachten in stand te houden en te herleven. Ze zagen boomstammen tot tafelbladen en ze maken (machinaal en met de hand) klompen van populieren en wilg. De smid smeedt het ijzer als het heet is en in de ateliers worden hout en meubels uitgewerkt tot een kwalitatief en bijzonder product.
Openstelling
De houtzagerij, de klompenmakerij en de meubelmakerij (boomstamtafels) zijn opengesteld en geven demonstraties. Diverse vrijwilligers geven tekst en uitleg. Ook is er gelegenheid voor het drinken van een kopje koffie of thee. Kijk op www.wilpschedijk.nl voor meer informatie over de rondleidingen.
De stoomhoutzagerij was helemaal vervallen en verwaarloosd, maar krijgt nu een tweede leven. Daarbij worden de gebouwen en machines zorgvuldig gerestaureerd en gerenoveerd. Oude ambachten en oude vaardigheden worden levend gehouden door een grote groep vrijwilligers.