De Abdij van Berne is een klooster van de Norbertijner orde aan de rand van Heeswijk. Het geheel bestaat uit het 16e-eeuwse slotje of speelhuis met een aantal 19e- en 20e-eeuwse uitbreidingen. Het slotje was oorspronkelijk vermoedelijk een jachtslot van de hertog van Brabant. In 1546 werd het verbouwd tot abtelijk buitenverblijf door Coenraad van Malsen, abt van Berne, nadat het aanvankelijk gebruikt werd als pastorie van de parochie Heeswijk. Het werd destijds voorzien van een nog bestaande topgevel en vensterbogen en aan de achterzijde van een trapgevel. Aan de voorgevel werd een gevelsteen aangebracht met het jaarcijfer 1546, waarboven C V M (abt Coenraad van Malsen) en diens abtswapen. Toen de Norbertijnen zich rond het midden van de vorige eeuw definitief in Heeswijk vestigden werd een oorspronkelijk vrijstaand tweelaags kloostergebouw gesticht (1857-1858) met een latere tweelaagse vleugel ertussen (1867-1870). In 1881 werd de neogotische kerk gebouwd, bestaande uit een driebeukig, veelzijdig gesloten koor. In 1927 werd ze uitgebreid met een schip en een toren. In de kerk lagen drie zerken van de laatste abten van de oorspronkelijke abdij van Berne, zijnde Coenraad van Malsen (abt 1528-1549), Otto van Boetselaer (1549-1552) en Theodorus Spierinck (1552-1584). Eind vorige eeuw zijn deze zerken verplaatst naar de begraafplaats buiten de kerk, gelegen binnen de carré van het kloostergebouw uit 1857-1858 en 1867-1870. Het complex is grotendeels omgracht en gelegen in een parkachtige omgeving met een toegangspoort.
De broeders namen in 1857 definitief hun intrek in het Slotje in Heeswijk, dat nu nog de kern van het abdijcomplex vormt. Omdat het aantal kloosterlingen snel toenam, werd het klooster een aantal keer uitgebreid met een nieuwe vleugel. De eerste dateert uit 1857: het betreft het gebouw met het witte driehoekige fronton boven de ingang. Tussen het slotje en deze vleugel kwam in 1869 een uitbreiding naar ontwerp van Th. Asseler. Deze architect is bekend van een groot aantal kerken. De uitbreiding is te herkennen aan de twee spitse topgevels. Aan de achterzijde ligt nog een vleugel uit 1870 en een nieuw verblijf voor de kloosterlingen uit 1998. De abdijkerk werd gebouwd in 1881 en uitgebreid in 1927. Bij de eerste bouwfase was al rekening gehouden met een eventuele vergroting van het gebouw. Architect H.W. Valk, die de uitbreiding verzorgde, ontwierp in 1934 ook een toegangspoort met brug op het abdijcomplex. Tegenover de abdij ligt een gymnasium uit 1893, gesticht door Pater van den Elsen, waar de norbertijnen les gaven.
De bezoekers kunnen zelf in de abdij rondlopen. Daar zijn broeders en gidsen die informatie kunnen geven en er staan overal borden met uitleg. In de abdijkerk zijn in de middag korte concerten. Er worden rondleidingen gegeven buiten de abdij, bij het Proeflokaal en in de abdijtuin.
Bart van Schijndel, lid van Heemkundekring De Wojstap, vertelt in de Abdij over vier sessies kenmerkende momenten uit de geschiedenis van de abdij: 14.15, 15.00. 15.45 en 16.30 uur.
Ook zijn er presentaties van nieuwe plannen door de abdij en hun partners.
Op het complex is ook een boekhandel en bierlokaal.
Boekhandel (geopend van 12:00u – 17:00u)
Rond 1920 startten de norbertijnen van de Abdij van Berne met de productie van hun liturgische uitgaven in een eigen drukkerij, gevestigd op het abdijterrein. Om hun religieuze boodschap verder uit te dragen werd in 1959 een boekhandel/uitgeverij opgericht, thans opererend onder de naam Berne Media. U vindt hier de grootste selectie religieuze boeken in Nederland en België.
Door de jaren heen groeide het aanbod van de boekhandel en de uitgeverij. Vanaf 2015 zijn zij gestart met de verkoop van abdijproducten als honing, bier, wijn, kaas, kaarsen. Ook werd het assortiment uitgebreid met verkoop van alle in Nederland verkrijgbare boeken. Naast boeken vindt u hier kunstvoorwerpen, kaarten, puzzels en andere producten. De boekwinkel sluit per 1 oktober haar deuren. De verkoop van bier en streekproducten gaat na deze datum door.
Bierlokaal
De Stichting Berne Abdijbier stelt zich ten doel om door de ontwikkeling en verkoop van de Berne Abdijbieren de Norbertijnen te ondersteunen bij het in stand houden van hun cultureel erfgoed: de Abdij van Berne. Berne Abdijbier vindt dat een bier een verhaal moet vertellen en dat verhalen verteld mogen worden onder het genot van een abdijbiertje. Dit kan in het Proeflokaal, een ontmoetingsplaats met de Abdij van Berne als decor. Rond 1600 werd er al bier gebrouwen in Heeswijk. Oude recepten zijn nu weer tot leven gebracht in de vorm van een aantal mooie Berne Abdijbieren. Deze worden naar eigen recept gebrouwen in een 13de-eeuwse abdij in België. Gidsen vertellen met passie over de historie van de abdij en hun bier met aansluitend een film van het brouwproces. Na een bezoek aan de hop- en kruidentuin volgt nog een rondgang door de Abdij. Als afsluiting is er een proeverij van enkele Berne Abdijbieren in het vernieuwde Proeflokaal.
Activiteiten:
11:00u – 17:00u: Proeflokaal open
12:00u – 17:00u: Boekhandel Berne open
13:00u – 17:00u: De vrijwilligers van de Stichting Berne Abdijbier verzorgen korte rondleidingen, te beginnen in het leslokaal en buiten in de tuin.
13:00u – 17:00u: In de kerk speelt met tussenpozen een organist, ondersteund door instrumentalisten.
14:00u – 17:00u: De toekomstplannen van de abdij worden gepresenteerd In de Bernekringzaal.
14:00u – 17:00u: Bart van Schijndel, lid van Heemkundekring De Wojstap, vertelt in vier sessies kenmerkende momenten uit de geschiedenis van de abdij in de Norbertuszaal;
– 14.15 uur: schenking van 5 boerderijen aan de abdij
– 15.00 uur: 1648 de Vrede van Munster, het protestantisme werd staatsgodsdienst, dit had grote gevolgen voor de katholieken
– 15.45 uur: stichting van de abdij van Berne in 1857
– 16.30 uur: betekenis van de abdij voor de gemeenschap
13.00 – 17.00 uur: Holie Hub open
Met de komst van Holie Hub heeft het Adbijhuis een nieuwe functie gekregen. Het gebouw grenzend aan de Abdijkerk, begon in 1889 als klein-seminarie/gymnasium. Later werd het een centrum voor religieuze bijeenkomsten, en nu wordt het een regionale hub voor duurzame bedrijven, met inspirerende evenementen en werkruimtes. Wil je weten hoe het er vroeger uitzag en wat de plannen zijn voor de toekomst? Kom dan gezellig langs en beleef de audiotour.
Proeflokaal: geopend van 11.00 tot 17.00 uur;
Abdijwinkel: geopend van 12.00 tot 17.00 uur;
Abdijkerk: geopend van 13.00 tot 17.00 uur;
Abdij: geopend van 14.00 tot 17.00 uur.
