Monument

Elektriciteitscentrale Veenhuizen

Programma
Za
Zo
1 activiteit
Draaidemonstraties van de oude motoren vinden plaats op beide dagen tussen 12.00 en 16.00

Adres

Oude Gracht 8A, Veenhuizen

Openingstijden

za 9 sep. 12:00 - 16:00
zo 10 sep. 12:00 - 16:00

Achtergrondinformatie uitklap icoon

In 1912 was de bouw van de eerste elektriciteitscentrale van Drenthe klaar. In de eerste instantie bedoeld voor de stroomvoorziening van de werkplaatsen van het naastgelegen ambachtscluster van het gevangeniscomplex, daarna als noodstroomvoorziening. Hoewel buiten werking sinds 1953 werden de machines nog regelmatig handmatig gedraaid, waardoor ze in redelijke staat bleven. Inmiddels zijn gebouw en motoren grondig gerenoveerd en blijven de Crossley (1919) en Kromhout (1934) een belevenis. Draaidemonstraties ieder heel uur vanaf 12.00 uur, waarbij de vrijwilligers graag vertellen over de geschiedenis en de techniek. Speciaal voor deze dagen is er nog meer prachtigs opgesteld, bijvoorbeeld de AA Ford brandweerauto uit 1931 van de gevangenis.

In de centrale werd turf in een turfgasgenerator vergast en leverde op die manier het gas voor de twee zuiggasmotoren van het merk Crossley. Deze motoren dreven generatoren aan en leverden in eerste instantie alleen stroom voor de zagerij en de houtbewerkingsmachines van de meubelmakerij van het tweede gesticht.

De turfgasmotor was in die tijd een staaltje van technisch vernuft en had veel bekijks. Onder de geïnteresseerden die de centrale bezochten waren hoogwaardigheidsbekleders als Prins Hendrik en de Groningse fabrikant Scholten. De meubelmakerij leverde in 1913 door de moderne turfenergie al 11.000 gulden meer op dan het jaar daarvoor.

Nu, 110 jaar later, wordt de Elektriciteitscentrale door een groep van tien vrijwilligers nog steeds in bedrijf gehouden en worden er regelmatig draaidemonstraties met de machines gegeven. De opgewekte stroom wordt nu intern gebruikt voor verlichting van de machinekamer.

Levend Erfgoed

Het thema ‘Levend Erfgoed’ van de Open Monumentendagen is voor de Elektriciteitscentrale zeker van toepassing, want welke hedendaagse machine zal over 110 jaar nog in werking zijn?

Deel dit monument

Adres

Oude Gracht 8A, Veenhuizen

Openingstijden

za 9 sep. 12:00 - 16:00
zo 10 sep. 12:00 - 16:00

Achtergrondinformatie

Type monument:
Industrieel erfgoed
Oorspronkelijke functie:
elektriciteitscentrale
Architect:
W.C. Metzelaar
Bouwperiode:
1912, uitgebreid in 1919
Monument status:
Rijksmonument
bekijk alle monumenten in
Veenhuizen