Het meest bekende religieuze monument van de stad is gebouwd tussen de 14e en de vroege 16e eeuw. Het onderste deel van een oudere, 13e-eeuwse romaanse bakstenen kerktoren bleef daarbij behouden en werd opgenomen in het nieuwe gebouw. De imposante kruisbasiliek vormt een hoogtepunt van de gotiek in het hertogdom Brabant en wordt gekenmerkt door een grote rijkdom in detaillering en beeldhouwwerk. Het gebouw heeft een basilicale opzet met dubbele zijbeuken en kooromgang met straalkapellen. Koor en schip worden geschraagd door dubbele luchtbogen. Tot de rijke gebeeldhouwde onderdelen van het exterieur behoren onder meer de reliëfs in de wimbergen (driehoekige gevelvlakken boven de spitsboogvensters) en de vele gebeeldhouwde figuren op de luchtbogen van het schip. De middentoren op de viering (kruising tussen schip en transept) was oorspronkelijk in de 16^e eeuw voorzien van een hoge houten opbouw met spits. Deze markante middentoren was met zijn hoogte van circa 96 meter veel hoger dan de bakstenen toren aan westzijde van de kerk. Na blikseminslag in 1584 stortte de middentoren in en werd vervangen door de huidige koepel. In de 17e en 18e eeuw kwam een periode van verval. Sinds het midden van de 19e eeuw (tot recent) volgt een aantal ingrijpende restauraties van dit rijkst vormgegeven gotische bouwwerk van Nederland. De Sint-Jan is de belangrijkste Mariabedevaartskerk van Nederland. Het genadebeeld van de Zoete Lieve Vrouw wordt jaarlijks door duizenden pelgrims bezocht. Naast bedevaarts- en parochiekerk is de St. Jan ook de hoofdkerk van het bisdom van ’s-Hertogenbosch. De cathedra, de bisschopszetel, heeft in de Sint-Jan haar plaats. Daar dankt de kerk haar titel kathedraal aan.  Vanwege haar rijke historie en beeldbepalend karakter geldt de St. Jan als meest bepalende R.K. Kerk van Nederland.

Speciaal voor Open Monumentendag 2023 is een unieke expositie ingericht waarbij de originele mantels van het dertiende-eeuwse mirakelbeeld van de Zoete Moeder van Den Bosch zullen worden gepresenteerd. Naar aanleiding van deze expositie zal een boek te koop worden aangeboden over de eeuwenlange geschiedenis van de Bossche Mariamantels. Daarnaast worden er twee orgelconcerten van elk 30 minuten in de Sint-Janskathedraal georganiseerd. Om 14.00 uur speelt Marc Schippers werken van Dupré, Bonset en Ritter. Om 16.00 uur speelt Martien de Vos werken van Muffat, Bach, Mendelssohn Bartholdy en Brahms.

Vrij toegankelijk, tijdens eventuele diensten gesloten.