Algemeen
De windkorenmolen “De Brak” op ’t Meul’ende is een zware, ronde stenen bovenkruier met stelling (dat wil zeggen voorzien van een plankier of platform). Hij dateert uit 1739 en is daarmee de eerste stenen molen in de streek. Het lag indertijd aan de zuidoosthoek van de vesting Sluis en werd door oorlogsgeweld verwoest in oktober 1944. De herbouw had plaats in 1950. De molen is genoemd naar een Frans hondenras (braque), waarnaar de windwijzer-standaard verwijst.

Geschiedenis
Sluis telde in de 15e eeuw maar liefst zeven molens. De Pasmolen, een open standerdmolen uit Be1gië, stond er tot 1926 en de uit 1797 daterende open standerdmolen aan de weg naar St. Anna ter Muiden is in 1937 gesloopt.
Wat resteert is een zware ronde stenen stellingkorenmolen uit 1739 aan de Nieuwstraat 26 op een 2,5 m. hoge molenberg. Dit was de eerste stenen molen in het huidige Zeeuws-Vlaanderen die als vestingmolen aan de zuidoost grens van de vestingstad Sluis werd gebouwd.

Beschrijving
Boven de deur aan de noordzijde is een zeer fraaie gevelsteen aangebracht. In het middelste golvende vlak staat een hond afgebeeld en ANNO 1739 vermeld. In de horizontale band erboven staat: ‘Desen eersten steenen molen genaamt, De Brak. heeft laten bouwen Dhr Joh. s Van Weenegem en vrouw Catharina van Uffle.’.
In de onderste golvende band staat: ‘Den eersten steen gelegd door Jacob van Weenegem den 3 july en den eersten spijker geslagen door Clement Pieter van Affelen july 22’.
Eigenaar F. Beun verkocht de molen in 1878 aan J. Sanders, waarna nog twee telgen uit deze molenaarsfamilie tot na de 1e Wereldoorlog van de molen gebruik maakten en toen naar Vriescheloo, molen De Korenbloem, verhuisden.
Tot in de jaren zeventig werd op de molen graan gemalen met twee koppels 17er kunststenen.

Verwoesting en restauratie
In 1933, toen het windmaalbedrijf werd stilgezet, is de pelsteen verwijderd. Zes jaar later werd de molen grondig gerestaureerd.
Voordat de molen op 31 oktober 1944 door oorlogsgeweld afbrandde, stonden er nog drie koppels 17er maalstenen in de molen, evenals twee mengmachines. Een 40 PK ruwoliemotor dreef naast twee koppels 16er kunststenen, een buil en haverpletter tevens een hamermolen aan.
Bij de restauratie in 1950 is een Engels kruiwerk op een betonnen ringbalk van de gele bakstenen romp geplaatst. De zes zolders hoge molen is nooit bewoond geweest.
In 1964 maakte de mechanische maalderij op de begane grond plaats voor een café-restaurant. Er stonden twee koppels 16er kunststenen, een haverpletter, een elevator naar de tweede zolder, een hamermolen, mengmachine, buil en drie elektromotoren voor de aandrijving.
De stelling op 8,80 m. hoogte wordt ondersteund door schuine schoren. Het wiekenkruis met in 1983 nieuw aangebrachte stalen Derckx-roeden met een vlucht van 23,80 m is voorzien van Van Bussel stroomlijnwieken met remkleppen. In 2009 moesten de Derckx-roeden vervangen worden.
Een vrijwillig molenaar hanteert regelmatig de Vlaamse blokvang en de kruilier bij het in werking zetten van de twee maalkoppels en de buil.

Openstelling
Van Pasen tot eind oktober is de regelmatig in bedrijf zijnde molen te bezichtigen. De giftshop en het grandcafé bij de molen zijn buiten het seizoen op vrijdag gesloten.

https://www.molens.nl/site/molenlocator.php