Monument

Appeltern: Twee monumentale bijgebouwen op de Heerlijkheid Appeltern

Adres

Maasdijk 4, Appeltern

Achtergrondinformatie uitklap icoon

De heerlijkheid Appeltern is een historisch landgoed met een landhuis met bijgebouwen. Het landgoed is opengesteld voor wandelaars. In een oude vijver staat een borstbeeld van Joan Derk van der Capellen tot den Pol (1741-1784). In mei 2014 is dit borstbeeld van deze beroemde bewoner onthuld.

Deze Heerlijkheid, waarvan de belening van huis en hofstad met toebehoren bekend is vanaf het jaar 1379, was aan het einde van de veertiende eeuw en het grootste gedeelte van de vijftiende eeuw in handen van het geslacht Van Appeltern. Daarna kwam de familie van Gent, gevolgd door de koopliedenfamilie Sweerts de Landas.

Door erfenis werd Frederik Jacob Derk van der Capellen in 1733 heer van Appeltern. In 1780 bewoonde zijn zoon, de vermaarde patriot Joan Derk van der Capellen tot den Poll het huis en schreef hier in 1781 zijn opzienbarend pamflet: ‘Aan het volk van Nederland’. Daarmee stond hij aan de wieg van de Nederlandse democratie. Zijn gedachtegoed werd later door Thorbecke uitgewerkt in de Nederlandse grondwet. Er is veel over Van der Capellen gepubliceerd en ook Hella Haasse schreef een boek over hem: Het geheim van Appeltern (1987).

Van het Huis te Appeltern, dat in 1874 grotendeels is gesloopt, staat nog een klein restant. Namelijk de achttiende-eeuwse aanbouw die tegen het voormalige zeventiende-eeuwse hoofdgebouw stond op een omgracht kasteelterrein (Maasdijk nr.6).  Op het oostelijk gelegen voorterrein buiten de gracht, staan twee bouwhuizen (Maasdijknr.4). Zij dateren van rond 1800.

Het links gelegen bouwhuis is onlangs gerestaureerd en in gebruik als atelier en expositieruimte. In het rechter bouwhuis, dat als woonhuis en atelier van beeldend kunstenaar Conny Denis is ingericht, woont de familie van Loon-Dénis.  Van de voormalige structuur van het landgoed zijn de gracht, enkele oude bomenlanen, vier historische visvijvers en twee statige toegangspoorten nog goed herkenbaar bewaard gebleven.

Extra

  • De bijgebouwen zijn beide dagen open. Op 9 en 10 september is er geen tentoonstelling.
  • De bewoners geven aan bezoekers een historische toelichting

 

Deel dit monument

Adres

Maasdijk 4, Appeltern

Achtergrondinformatie

Type monument:
Kasteel of buitenplaats
Oorspronkelijke functie:
Landgoed
Bouwperiode:
14e eeuw
Monument status:
Rijksmonument
bekijk alle monumenten in
Appeltern